Lot 08525

«Καρδιόσχημη» φυσιγγιοθήκη/Παλάσκα, 19ος αιώνας. Ορείχαλκος, χυτός. Μέγ. ύψος: 13,5 εκ, Μέγ. πλάτος: 11εκ.

Ορειχάλκινη φυσιγγιοθήκη/παλάσκα με όλη την πρόσθια επιφάνειά της καλυμμένη με σύνθετο φυτικό, ζωικό και ανθρωπομορφικό διάκοσμο. Στην οπίσθια όψη υπάρχει κάθετο στοιχείο στερέωσης στην δερμάτινη ζώνη του σελαχιού. Στην εμπρόσθια όψη, από άκρη σε άκρη, εκτείνεται η σύνθετη διακοσμητική παράσταση, η οποία με το πλήθος των μοτίβων της δεν αφήνει ακάλυπτη καμία επιφάνεια, εντασσόμενη στο horror vacui της τέχνης των οθωμανικών χρόνων. Πολλαπλές ταινίες τεμνόμενων γραμμών και σχοινοειδούς μορφής ορίζουν το πλαίσιο, δημιουργώντας στην ουσία έναν αυτοτελή πίνακα. Από το οξύ κέντρο του καρδιόσχημου μέλους εκφύεται σύνθετος πολύφυλλος βλαστός με έλικες και επιμήκη φύλλα που εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά του. Στα φυλλώματά του υπάρχουν δυο αντωπά αιλουροειδή για το κάτω μέρος και δύο αντωπά μεγάλα πτηνά για το άνω, συμβολίζοντας το εύρος του ζωικού βασιλείου. Στο μέσον της παράστασης εκτείνεται μεγαλόπρεπα η κεντρική μορφή ίππου σε άλμα με τον αναβάτη του. Ο ιππέας, παρά το μικρό μέγεθος της παράστασης και την φυσική δυσκολία του υλικού, εντούτοις αποδίδεται με εξαιρετική ζωντάνια και λεπτομέρειες, καθώς απεικονίζεται με ενδύματα της εποχής με ακρίβεια όπως χαρακτηριστικά μπορούν να αναφερθούν οι πολλές σειρές κουμπιών στο γιλέκο ή η πολύπτυχη σκούφια του. Το σύνολο της παράστασης αποκαλύπτει ικανότατο τεχνίτη, ο οποίος κατεργαζόμενος υποδειγματικώς την χυτή τεχνική επιμελήθηκε ακόμη και τις λεπτομέρειες, ενίοτε και με καλέμι, αποδίδοντας ένα αρτιότατο τεχνικά και κυρίως χαρακτηριστικότατο έργο του ελληνικού χώρου των οθωμανικών χρόνων κατά τον 19ο αιώνα, μετατρέποντας ένα άμεσο χρηστικό αντικείμενο σε ένα έργο, μεστό κόσμησης και συμβολισμών της νεοελληνικής μεταλλοτεχνίας.

Περιγραφή Χαρίλαος Ευ. Γουΐδης