Τριμερής πόρπη, Μακεδονία/Νάουσα. 19ος αιώνας. Άργυρος, χυτός, καλεμιστός, συρματερός, επίχρυσος, ένθετοι λίθοι. Μήκος: 16,5 εκ, Πλάτος: 7,5 εκ. Αργυρή πόρπη, τριμερής σε δύο τμήματα, λαχουρόσχημη, με έσω καμπτώμενες απολήξεις. Η ένωση των τμημάτων επιτυγχάνεται μέσω κάθετου πείρου στο πίσω αθέατο μέρος, ο οποίος ασφαλίζει περεταίρω, μέσω της εξάρτησής του με διπλή ισχυρή αλυσίδα που σώζεται ακόμη, καθιστώντας το παράδειγμα υποδειγματικά πλήρες. Τα πλαϊνά επιμήκη μέρη, που είναι και τα μεγαλύτερα σε σχέση με το κεντρικό, καλύπτονται με εκτεταμένο φυτικό διάκοσμο, αποδοσμένο μέσω συνδυασμού τεχνικών και της ενθέσεως χρωματιστών λίθων σε διακεκριμένα σημεία, μέσω εξαιρετικά εξηρημένων και επιμελημένων καστονιών που σε μία επιπλέον προσπάθεια επιμέλειας και πολυτέλειας του συνόλου έχουν επιχρυσωθεί, «μαλαμοκαπνιστεί». Η διακόσμηση της επιφάνειας ακολουθεί το ιδιαίτερο λαχουρόσχημο σώμα των πλευρικών μερών. Ακόσμητη εισέχουσα και σχοινόμορφη εξέχουσα ταινία ορίζουν το περίγραμμα. Στο έξω μισό τμήμα, υπάρχει έντονα έξεργος φυτικός κόσμος που περιλαμβάνει κόμη και ένα πτηνό που ραμφίζει καρπό. Το σύνολο αποδίδεται τόσο μέσω της χύτευσης όσο και μέσω του διακεκριμένου καλεμίσματος συγκεκριμένων λεπτομερειών για βέλτιστο αποτέλεσμα. Στην καμπτώμενη απόληξη έχει προσηλωθεί επίχρυσος, πολύλοβος συρματερός ρόδακας και ακόμη περισσότερο εξέχων επίχρυσος ανθήρας που ανακρατά βαθυκύανο πολυεδρικό λίθο. Στο κεντρικό τμήμα του λαχουρόσχημου μέλους, σε μια εναλλαγή κοσμημένου και ακόσμητου, σχηματίζεται απολύτως απέριττος εξηρημένος κύκλος με επίθετο οδοντωτό επίχρυσο καστόνι που βαστάζει πρασινωπό λίθο. Τα δύο πλευρικά κυκλικά μοτίβα μοιάζουν να πλαισιώνουν στενά το, επίσης κατάφορτο, κεντρικό τμήμα στο διαρκές παιχνίδισμα κατάκοσμων και ακόσμητων επιφανειών που προαναφέρθηκε. Περιλαμβάνει πλούσια φυτικά μοτίβα με οξεία πέρατα που περιγράφουν τις αντίστοιχες απολήξεις του τμήματος. Στο κέντρο του προσηλώνεται και αναπτύσσεται μεγαλόπρεπα ρόδακας με πέταλα σπειρών, καμωμένα από στριφτό έλασμα και οδοντωτό ανθήρα, επίχρυσο, μαλαμοκαπνισμένο, με βαθυκόκκινο λίθο. Πρόκειται για μια πόρπη που αποδίδει στην μεταλλική της επιφάνεια, μέσω των περισσότερων εκ των γνωστών τεχνικών (χυτή, καλεμιστή, συρματερή), έναν σύνθετο φυτικό κόσμο με πρόσθετη συνοδεία μαλαμοκαπνισμένων συρματερών στοιχείων με πολύχρωμους λίθους. Σχήμα γνωστό και αγαπητό σε πολλές περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας και ιδιαίτερα μεταξύ των αρχοντισσών της Νάουσας (πόρπη «κολάνια»), όπως δείχνει η συγγένειά του με καλά μελετημένα και χρονολογημένα παραδείγματα. Περιγραφή Χαρίλαος Ευ. Γουΐδης