Lot 06059

Λουιζέ Σωτήρης / Aloysius Sottiri, “Λόγοι περί της εκπορεύσεως του Θείου Πνεύματος και της μυστικής του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ευχαριστίας / πόνημα Λουίζε Σωτήρη του εν ιατροίς και συνταγματάρχου της αυτοκρατορίας των Ρώσσων. Νυν πρώτον εκδοθέντες δαπάνη των Κων. Γεωργίου Μπιτζίνου εξ Ιωαννίνων και Νικολάω Ποποβίτζη”, Εν Ελευθερουπόλει [Τεργέστη],  αψπζ. [1787]. Μεγάλο 8ο, σελ.77. Πλήρες. Ξυλόγραφα διακοσμητικά στοιχεία κεφαλαίων και πρωτογράμματα. Δύο (2) σελίδες τίτλου, στα ελληνικά και  Λατινικά, καθώς και του κειμένου στα ελληνικά και λατινικά σε διπλανές στήλες.  Σπάνιο αντίτυπο. Από έρευνα σε ελληνικές βιβλιοθήκες εντοπίστηκε ένα αντίτυπο στην Κοβεντάρειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, το οποίο όμως είναι ελλιπές, αφού αριθμεί μέχρι την σελίδα 25. Επίσης εντοπίστηκε ένα ακόμη στην Μονή Εσφιγμένου Αγίου Όρους. Πρόσφατο δέσιμο, ελαφρά σημάδια από λεκέδες νερού. 

Κατά τον Ζαβίρα: ο συγγραφέας ονομάζετε  Λουΐζης σωτήρι,  ο εκ της νήσου της αγίας Μαύρας, (Λευκάδας)  Ιατροφιλόσοφος και συνταγματάρχης του βασιλείου της Ρωσσίας. Κατά τον Θωμά Παπαδόπουλο, Σωτήρης Αλούσιος ή Λουίζε Λουδοβίκος, SOTERI Luigi Σωτήριος Αλούς, ή όπως υπογράφει ο ίδιος στο παρόν βιβλίο Aloysius Sottiri, ενώ σε βιβλίο του το 1814 αναφέρεται ως Λουδοβίκος Σωτήρης Μαγιόρος.

Το βιβλίο ασχολείται με το γνωστό θέμα της διάστασης των δύο Χριστιανικών Εκκλησιών την «Εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος κλπ» και αφιερώνεται στο Γαβριήλ Μητροπολίτη της Αγίας Πετρούπολης. Αποτελεί το δεύτερο έργο του Σωτήρη Λουιζέ, με το πρώτο να εκθειάζει την αυτοκράτειρα Μεγάλη Αικατερίνη και να τυπώνεται την ίδια χρονιά (1787). Το βιβλίο κυκλοφορεί το 1787, έτος αρχής του δευτέρου Ρωσοτουρκικού πολέμου (1787-1792). Οι Ρώσοι για αντιπερισπασμό στέλνουν τον Λ. Σωτήρη να αναμιχθεί ενεργά  στα επαναστατικά κινήματα των Βαλκανίων και της Ηπείρου. Ο Νικόλαος Κασομούλης  στο βιβλίο του Ενθυμήματα Στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων (1821-1833) τόμος Α΄ σελ. 60 αναφέρει ότι ο Λουΐζης Σωτήρης ήταν ο παλιός πρόξενος των Ρώσων στην Πρέβεζα. Ήταν αυτός που μυστικά θα ξεσηκώσει τους Σουλιώτες κατά των Τούρκων. Ο Πρωτοψάλτης στο βιβλίο του, «Η επαναστατική κίνησις των Ελλήνων κατά τον δεύτερον επί Αικατερίνης Β΄ Ρωσοτουρκικόν  πόλεμον» αναφέρει ότι ήταν προσωπική επιλογή της Αυτοκρατόρισσας  Αικατερίνης να σταλεί ο Λουΐζης Σωτήρης  και να πείσει τους οπλαρχηγούς των Σουλιωτών να ξεσηκωθούν κατά των «αγαρηνών της Ρούμελης». Έτσι μετά από διαπραγματεύσεις ο Λουΐζης Σωτήρης παίρνει την πολυπόθητη έγγραφη δήλωση 11 οπλαρχηγών με προεξάρχοντες το Μάρκο Μπότσαρη και Λάμπρο Τζαβέλα.  Ως αποτέλεσμα ο Αλή Πασάς θα ξεκινήσει  τις πρώτες πολεμικές συγκρούσεις που θα κρατήσουν σχεδόν για δυο δεκαετίες.

Κατά όλη την διάρκεια αυτή, ο άνθρωπος των Ρώσων παραμένει ο Λουΐζης Σωτήρης.  Ήταν αυτός που θα ενισχύει τους Σουλιώτες με  προμήθειες  όπλων και πυρομαχικών αμοιβές καθώς και θα τους απονείμει τίτλους και βαθμούς του ρωσικού στρατού. Τέτοια ήταν η ανάμιξη του στην επιχείρηση, που όταν Ρώσοι και Βρετανοί άλλαξαν, για τα δικά τους συμφέροντα, για κάποιο χρονικό διάστημα τη στάση τους απέναντυ στους τούρκους, οι επιχορηγήσεις διακόπηκαν. Χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κασομούλης  «η ξαφνική ανακοπή του κινήματος που προήλθε από Ρωσική διαταγή (ειδοποιηθέντες να σταματήσουν) βοηθούσε τον Αλή. Το πατριωτικό κίνημα διεύθυνε και συντηρούσε μυστικά ο έλληνας παλιός πρόξενος της Ρωσίας στην Πρέβεζα Λουΐζης Σωτήρης» 

Εργογραφία:   Όλα  τα έργα του φέρεται ότι τυπώνονται στην Τεργέστη που αναφέρεται και ως  Ελευθεροπόλη. Οι γλώσσες που χρησιμοποιεί είναι η Ελληνική, Λατινική  και Ιταλική.

1. Λόγοι περί της εκπορεύσεως του Θείου Πνεύματος και της μυστικής του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ευχαριστίας / πόνημα Λουίζε Σωτήρη του εν ιατροίς και συνταγματάρχου της αυτοκρατορίας των Ρώσσων. Νυν πρώτον εκδοθέντες δαπάνη των Κων. Γεωργίου Μπιτζίνου εξ Ιωαννίνων και Νικολάω Ποποβίτζη. Εν Ελευθερουπόλει  αψπζ. ( 1787) Dissertationes de processione Spiritus Sancti et mystica theanthropi Domini …  σελ. 77 (Θ.Π. 5316)
2. Θρίαμβος κατ΄εικόνα της νύφης Αικατερίνα  Β΄ Αλεξιεύνη Αυτοκρατόρισσα πασών των ρωσιών, κτλ. Σύνθεσις Λουϊζε Σωτήρη , Εκ της νήσου της Αγίας Μαύρας, του εν Ιατροίς, καὶ Συνταγματάρχου του Βασιλείου της Ρωσσίας. Εν Ελευθερουπόλει. ᾳψπζ᾿. [Τεργέστη ] 1787]  Il trionfo ad imagine della sposa Caterina II. Alessiowna, imperatrice di tutte le Russie, κλπ.  (Θ.Π. 5317)  σχ.4^ο σελ. 26. Με κείμενο σε δύο στήλες , ελληνικά και Ιταλικά. (βιβλιογραφική Πηγή Ηλιού Προσθήκες αρ. 176)
3.  Elogio sacro in onor di Caterina II. Alexiewna La Grande. Imperatrice, e sovrana di tutte Le Russie.  Trieste. Nella Stamperia di Gio. Battista Speraidio. 1793 (Θ.Π.  II, ἀρ. *46)  σχ. 24 σελ. 18 ( Ὑπογραφή La chiesa militante )- Το  κείμενο μόνο ιταλικά. 
4. La chiesa militante .Opera di Luigi Soteri. Trieste, nella cesarean,  Stamperia de’ PP. Armeni Mechitaristi, 1798  Συγγραφέας: Αλουσιος Σωτήρης (ή Λουΐζε, Λουδοβίκος)  (Παπαδόπουλος Α, ἀρ.5315.00)
5. Απολογία Ιστορικοκριτικὴ Συντεθείσα μεν Ελληνιστὶ υπότινος Φιλογενούς  Έλληνος Επεξεργασθείσα δε εις την κοινὴν διάλεκτον των Ελλήνων, μετάτινων σημειωμάτων υπό Αναστασίου Ιερέως και Οικονόμου των Αμπελακίων, Των επὶ των Θετταλικών Τεμπών κειμένων παρ` ου και ιδία δαπάνη εξεδόθη χάριν των ομογενών. Δι επιστασίας Σπυρίδωνος Πρεβέτου Ζακυνθίου. Εν Τριεστίω Εν τη Τυπογραφία Γάσπαρος Βάϊς. 1814. 8ο, σ. ν΄[=13]+1 λ.+(3)-248 . ο Ηλιού μας πληροφορεί: Μετάφραση έργου του Λουδοβίκου Σωτήρη στον οποίο ανήκουν τα αρχικά Λ. Σ. Μ. (= Λουδοβίκος Σωτήρης Μαγιόρος) με τα οποια υπογράφεται το  εισαγωγικό κείμενο.— Απάντηση στους Compagnoni καὶ Bartholdy. (Ηλιού 1814.13)

Ευχαριστούμε τον ερευνητή κύριο Σταύρο Βαλλίδη για την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση και περιγραφή του παρόντος βιβλίου.