Lot 08395

Χειρόγραφη διαταγή, με ημερομηνία 18 Ιουνίου 1854, υπογεγραμμένη από τον Υπουργό Στρατιωτικών Δημήτριο Καλλέργη σχετικά με την αμνηστία αξιωματικών και στρατιωτικών (Διάταγμα 18.5.1854) που είχαν συμμετάσχει στις αλυτρωτικές εξεγέρσεις που είχαν ξεσπάσει στην τότε ελληνική μεθόριο (Ήπειρος – Θεσσαλία – Μακεδονία) με αφορμή τον Ρωσσοτουρκικό ή Κριμαϊκό πόλεμο του 1853.

Το διάταγμα του υποστηρικτή των άγγλο-γαλλικών θέσεων, υπουργού στρατιωτικών Δημήτριου Καλλέργη, καλεί όλους «τους αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και στρατιώτας, όπως όσοι εγκατέληψαν αυτογνωμόνως τας θέσης των, ή λαβόντες άδειαι απουσίας δια το εσωτερικόν, μετέβηκαν εις την Οθωμανικήν Επικράτειαν, με σκοπό να λάβουν μέρος εις κατά τας μεθορίου, επαρχίας συμβάντα» να παρουσιαστούν εντός αυστηρού χρονοδιαγράμματος, προκειμένου να τους αποδοθεί η αμνηστία.

Το ξέσπασμα του Ρωσσοτουρκικού ή Κριμαϊκού πολέμου το 1853, βρήκε τον ελληνικό λαό να εκφράζει ανοικτά αισθήματα υποστήριξης της ρωσικής πλευράς, που εμφανιζόταν ως αντιπρόσωπος και προστάτης όλων των ορθοδόξων. Παράλληλα, πραγματοποιούνταν με πρωτοβουλίες πολιτικών αλλά και του Όθωνα, μυστικές προετοιμασίες συγκέντρωσης στρατού-εθελοντών στα τότε σύνορα (Θεσσαλία-Ήπειρος-Μακεδονία). Παρόλα αυτά, οι εντονότατες αντιδράσεις και απειλές της Αγγλίας και Γαλλίας, αλλά και των συμμάχων τους εντός και εκτός της Ελλάδας, οδήγησαν την επίσημη γραμμή της  ελληνικής ηγεσίας και τον βασιλιά να κρατούν επιφυλακτική στάση προσπαθώντας να μην διαταράξουν τις σχέσεις με την Αγγλία και τη Γαλλία. Αυτό τελικά δεν ήταν αρκετό, καθώς εκδηλώθηκε εξέγερση των ελλήνων στις τουρκοκρατούμενες περιοχές της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, και σώματα ελλήνων ανταρτών και ελλήνων αξιωματικών εισήλθαν προς υποστήριξη, με την ανοχή ή και την παρότρυνση των τοπικών αρχών. Το εγχείρημα απέτυχε παταγωδώς λόγω έλλειψης οργάνωσης αλλά και της μη εμπλοκής του τακτικού στρατού, με την Αγγλία και τη Γαλλία να πραγματοποιούν τις απειλές τους και να θέτουν για τρία χρόνια υπό τον έλεγχό τους την Αθήνα και τον Πειραιά. Η επάνοδος στις τάξεις του στρατού των αξιωματικών και των στρατιωτών, που είχαν συμμετάσχει στις εξεγέρσεις, πραγματοποιήθηκε με το διάταγμα αμνηστίας της 18ης Μαΐου του 1854.